Uit onderzoek blijkt dat een hoge lettervloeiendheid een essentiële voorwaarde is voor een goede lees- en spellingontwikkeling. Kinderen die vroeg intensief oefenen met de verbindingen tussen letters en klanken, hebben hier veel voordeel van, wanneer ze écht gaan leren lezen en schrijven in groep 3.
Combinatie van wetenschappelijke en didactische technieken
De Klankkr8-app (voorheen Kosmos Klikker) die in de klas kan worden ingezet, is gebaseerd op meer dan 10 jaar wetenschappelijk onderzoek. Door de toepassing van deze wetenschappelijke en didactische inzichten in de app, wordt het trainen van letter-klankkoppelingen zeer grondig aangepakt voor een optimaal leereffect. De app combineert innovatieve speltechnieken met de didactiek van gerichte expliciete instructie (door een astronaut) met spelend leren.
Door het spelelement vinden kinderen het erg leuk om met de app aan de slag te gaan, het lijkt een echte game. Zo trainen ze spelenderwijs de letter-klankkoppelingen. De kinderen zien niet alleen de letters wanneer ze de klanken horen, maar zien ook de mondmotoriek die erbij hoort en de manier waarop de lucht de mond verlaat bij het uitspreken van de klank. Het spel past zich automatisch aan aan de vordering van het kind. De leerkracht kan in een eigen dashboard het kind volgen.
Ook intensief aan de slag met vorm
Omdat kinderen de koppelingen nog beter leren als ze intensief met de vorm bezig zijn, kunnen ze in de app nu ook de vormen van de letters met hun vinger schrijven. Een raketje geeft aan waar je moet beginnen en begeleidt het kind door de oefening. Als het kind met z’n vinger het raketje beweegt om de letter (of letters) te vormen, laat het raketje een rookspoor achter, zodat je de letter ziet. De eerste keer hoeft het kind de vorm alleen over te trekken en wordt beloond als het dit in een vloeiende beweging doet (zonder de vinger van het scherm te halen). Daarna verdwijnt het voorbeeld en moet het kind het zelf doen.
We maken gebruik van de principes van positieve bekrachtiging: het kind kan het niet fout doen. Ook als het kind de bocht heel ruim neemt, verschijnt de letter op de juiste manier. Wel geldt: hoe preciezer het kind bij de juiste vorm blijft, hoe groter de beloning. Alle klanken uit de Nederlandse taal, ook die die uit meerdere letters bestaan zoals de ‘oe’ en de ‘ui’, komen aan bod.
De letters komen uiteraard op de gebruikelijke manier tot stand (de strepen worden in de juiste volgorde en richting gezet), maar de oefenvorm heeft niet als doel de kinderen de letters te leren schrijven. Het doel is om een nog groter leereffect te bereiken in het trainen van letter-klankkoppelingen. Wetenschappelijk onderzoek laat namelijk zien dat kinderen deze koppelingen nog beter leren als ze de letters ook actief schrijven (Gerde et al., 2019), omdat ze dan extra veel aandacht hebben voor de lettervormen.
KlankKr8 in de klas
Deze toevoeging maakt de KlankKr8-app tot een zeer compleet programma dat gebruik maakt van alle effectieve technieken om letter-klankkoppelingen te trainen. Hiermee leggen kinderen een stevige basis voor een soepele leesontwikkeling. De app leent zich bij uitstek voor gebruik in groep 2, maar ook voor kinderen in hogere groepen, die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken. Dyslexie Centraal heeft de app opgenomen in de lijst met mogelijke interventieprogramma’s op ondersteuningsniveau 3.